Theater Babel is een melange van kunst, zorg en leren. Het unieke theater aan de Eendrachtstraat in Rotterdam bestaat nu bijna 10 jaar. Prachtige voorstellingen zijn gemaakt, door en met een bijzonder inclusief theatergezelschap. Sinds dit jaar is Erik-Ward Geerlings de artistiek leider bij Theater Babel. Hij vertelt wat het theater zo bijzonder maakt, waarom hij er zo graag werkt en wat de toekomstplannen zijn.
Erik-Ward was al langer als freelanceschrijver actief bij Babel en werkte samen met zijn voorganger Paul Röttger. “Paul heeft Theater Babel opgericht. Hij heeft keihard gestreden voor inclusieve podiumkunst van mensen met én zonder beperking. Zijn voorstellingen baseerde hij vooral op de persoonlijke verhalen van de spelers. Over wonen en werken bijvoorbeeld. En Paul ging ook gevoelige thema’s zoals seksualiteit niet uit de weg.”
Begin 2024 volgde Erik-Ward Paul op als artistiek leider. Samen met directeur-bestuurder Deborah Stolk vormt hij nu de directie van het theater. “De vraag om artistiek leider te worden overviel me, maar ik wilde het absoluut doen”, laat Erik-Ward weten en hij legt uit waarom. “Grote voorstellingen voor een breed publiek hebben vaak een hoog amusementsgehalte. Ik heb daar minder mee. Ik zoek andere prikkels en vind de sociaal maatschappelijke insteek interessant. Voor mij is Theater Babel ook een politiek project, gericht op verandering en bewustwording. We laten zien hoe we met elkaar om willen gaan, en iedereen is welkom.”
Veel spelers bij Babel hebben een meervoudige problematiek. “Of je nou mentaal of fysiek beperkt bent, er is voor iedereen een rol te bedenken”, vindt Erik-Ward. “De neurodiversiteit van de spelers maakt het werk hier bijzonder.” Nederland heeft goede professionele acteurs, maar Erik-Ward vindt de spelers van Babel vaak veel interessanter en ontroerender. “De puurheid van de spelers en de sfeer bij Babel zijn uniek. Er zijn veel minder sociale filters. Er is veel spontaniteit, maar ook discipline. Vergis je niet, ze vinden de voorstellingen super uitdagend. Zeker de spelers die nog nieuw zijn. Dat vraagt om professionele begeleiding en die krijgen ze van de leerwerkcoaches van Pameijer. Hun inzet is onmisbaar.”
Bij Theater Babel werken 25 spelers. De meesten zijn cliënt bij Pameijer. Erik-Ward vertelt wat theater met hen doet. “Toneel, dans en muziek maken is een therapeutisch middel. De fysieke beweging is goed en de spelers kunnen expressie geven aan hun emoties. Dat werkt helend. In onze veilige omgeving doen ze binnen no time dingen die ze nooit voor mogelijk hielden. Ze krijgen vertrouwen omdat ze gezien worden door de andere spelers en de makers. En als kers op de taart, krijgen ze erkenning van het publiek.”
Dat iedereen bij Babel anders is, noemt Erik-Ward “een groot feest!” In de politiek wordt diversiteit momenteel zwaar geproblematiseerd als een angstaanjagend fenomeen. Erik-Ward ziet dat anders. “Het werkelijke probleem is de sociaalmaatschappelijke ongelijkheid. Dat is de bron van alle ongenoegens. Dat laten we met de voorstelling Tiergarten in 2025 op indringende wijze zien. Het is een minder bekend verhaal over de Tweede Wereldoorlog. Er zijn 300.000 mensen vermoord, alleen maar omdat ze een beperking hadden. Omdat ze anders waren, dus. Tiergarten ontrafelt deze complexe geschiedenis om te ontdekken hoe we vandaag naar de samenleving kijken.”
“Wij gaan dus meer werken met thema’s die te maken hebben met de ongelijkheid in de samenleving”, vat Erik-Ward de nieuwe artistieke koers van Babel samen. Tot voor kort stond het verhaal van de individuele spelers centraal. Vanaf nu worden het meer de collectieve maatschappelijke problemen, die het uitgangspunt van de voorstellingen zijn. “En die maatschappij, daar zijn de spelers zelf onderdeel van”, voegt Erik-Ward er meteen aan toe. “Hun verhalen over bijvoorbeeld privéproblemen met werk, de zorg en buitensluiting blijven ook gewoon terugkomen in de voorstellingen. Zoals in onze kerstvoorstelling HET KINDEKE, waarin het verlangen om je ergens thuis te voelen centraal staat.”
Met het toekomstplan van Theater Babel waar Erik-Ward zo hard aan gewerkt heeft, werd de financiering voor de komende 4 jaar veiliggesteld. “Dat was nog best spannend. De gemeente heeft steeds minder geld voor kunst en cultuur. We beseffen dat we serieus aan de slag moeten met sponsoring. Daarnaast willen we een breder publiek aantrekken en met meer makers en trainers uit de professionele kunstwereld samenwerken. En we stellen ons theater beschikbaar voor bijeenkomsten, zoals een debat over inclusieve thema’s.” Hiermee zegt Erik-Ward dat Babel de deuren en ramen openzet voor samenwerking. “Met iedereen! Met de makers en trainers in de kunstwereld en met partners als Pameijer, andere zorginstellingen, de gemeente en bedrijven.”
Als Erik-Ward een paar jaar vooruitkijkt, wil hij dat Babel als theater wordt gezien als een serieuze speler in de hele kunstwereld. “Je kunt uitstekend samenwerken met sommige acteurs en muzikanten van ons theater. De kwaliteit van onze voorstellingen en spelers groeit. Zodanig dat ze ook af en toe door andere gezelschappen worden gevraagd. Je zult het zien, het kan écht!”
