Al 30 jaar is Galerie Atelier Herenplaats een plek waar kunstenaars met een beperking terecht kunnen. Mede-oprichter Richard Bennaars: ‘Het is belangrijk dat mensen met talent en een beperking via kunst een podium krijgen.’
Galerie Atelier Herenplaats, onderdeel van Pameijer, in Rotterdam heeft 43 kunstenaars in huis. Bijzondere kunstenaars, want ze hebben allemaal een verstandelijke beperking of een psychische achtergrond. Aan een gewone kunstacademie worden ze niet of nauwelijks toegelaten, vertelt Richard. In 1991 richtte hij daarom samen met Frits Gronert een aangepaste kunstvakopleiding voor hen op. ‘Na de kunstacademie werkte ik bij een dagcentrum van Pameijer. Daar hadden ze verschillende werkgroepen. Eén voor de tuin, één voor de keuken, eentje voor de administratie. Maar wat ze vergaten was een groep voor mensen met beeldend talent. De directie van Pameijer vond kunst toen geen vak. Ik vond dat wel.’
Kunst was volgens Richard nooit meer dan een dagje tekenen in een dagcentrum. ‘Altijd net niet. Wij wilden het kunstenaarsschap wél neerzetten.’ Bij Herenplaats krijgen de kunstenaars daarom les van coaches met een kunstachtergrond. Ze werken met professionele materialen. ‘We kijken samen met de kunstenaars kritisch naar het werk dat ze hebben gemaakt. Wat is er goed is en wat minder goed? Daarbij gebruiken we gewoon termen als stijl en compositie. Ook laten we de kunstenaars nadenken over hoe ze hun werk naar buiten kunnen brengen.’
Maar het belangrijkste: ‘Door Herenplaats voelen ze zich serieus genomen als kunstenaar.’ Richard ziet dat de kunstenaars zich ontplooien, ontwikkelen en meer zelfvertrouwen krijgen. ‘Een cliënt vertelde dat hij op een verjaardag was. Mensen namen hem niet serieus. Totdat hij zei: ik ben kunstenaar. Hij liet op zijn cv zien waar hij allemaal had geëxposeerd. Toen namen ze hem wel serieus. Dát vind ik scoren. Het is belangrijk dat mensen met talent en met een beperking via kunst een podium krijgen. Als mensen doen waar ze niet gelukkig van worden dan zit het fout.’
'De kunst die onze kunstenaars
maken heet outsider art.
In het buitenland is dat echt groot.'
In het atelier van Herenplaats hebben de kunstenaars werkruimtes. Daar werken ze de hele dag aan hun kunst. Sommigen zijn er wel 5 dagen per week. In de galerie kunnen ze hun werk tentoonstellen. ‘We hebben zo’n 4 tot 5 tentoonstellingen per jaar. Twee jaar geleden waren dat nog 3 tot 5 tentoonstellingen per maand, ergens op de planeet. Bijvoorbeeld in Japan. De kunst die onze kunstenaars maken heet outsider art. In het buitenland is dat echt groot. We laten zien dat het gewoon goed werk is wat ze maken. Het komt recht uit hun donder. Voor corona vlogen onze kunstenaars heel de wereld rond. Voor een expositie of omdat ze een prijs hadden gekregen voor hun werk.’
Als de kunstenaars de opleiding goed hebben afgerond worden ze opgenomen in het kunstenaarscollectief van Herenplaats. ‘Sommigen zitten hier echt al jaren. Net als de coaches trouwens. Daar ben ik het meest trots op: zo veel verhalen en zo veel mooie beelden in 30 jaar Herenplaats.’
