Het is 25 september, iets voor 11 uur in de ochtend. Patrick loopt de grote zaal van het cultureel centrum Romeynshof in Ommoord binnen. Hij is opgewekt, goed verzorgd, fris en vol positieve energie om zijn levensverhaal te komen vertellen. Niets aan hem verraadt zijn heftige verleden.
Heftige beelden
“Tot 5 jaar geleden zag mijn leven er totaal anders uit”, begint Patrick, kort nadat iedereen is gaan zitten. Om te laten zien hoe anders het was, start hij een filmpje met fragmenten uit het tv-programma Het Rotterdam Project. De beelden komen keihard binnen. We zien Patrick op straat leven en cocaïne, crack en heroïne gebruiken. Maar we zien óók hoe hij uit al die ellende overeind komt. “Meedoen aan het tv-programma was een ongelofelijke kans. Die heb ik met beide handen aangegrepen. Het was een heftige en korte reis. Maar dat tv-programma, is niet mijn hele verhaal.”
Mijn leven deed er niet toe
Het verhaal van Patrick gaat terug naar zijn jeugd. Hij vertelt dat hij opgroeide in een gebroken gezin en armoede. “Er was nooit iemand thuis. Ik kreeg geen warmte en aandacht. Het was geen plek waar ik me veilig voelde en mezelf kon zijn. Mijn vader was verslaafd aan alcohol en gaf niets om mij. Mijn ouders straalden uit dat mijn leven er niet toe deed. Van jezelf houden? Dat kende ik niet.”
Oprotten
Op school ging het niet goed met Patrick en hij ging foute dingen doen. Beetje blowen, drinken en kleine inbraken voor wat spanning in zijn leven. Dat werd van kwaad tot erger en toen hij 15 was, had hij al een strafblad. “Een ongeleid projectiel was ik. Thuiswonen ging niet meer. Mijn moeder zei dat ik ‘moest oprotten’, omdat ze er zelf aan kapot ging. Dat was het moment dat mijn leven zich op straat ging afspelen.” Zielig doet Patrick daar niet over. “Natuurlijk zijn mij veel dingen aangedaan. Maar ik heb zelf ook veel verkeerde dingen gedaan. Ook ik heb schuld.”
Over grenzen gegaan
Van zijn 20e tot 44e maakte Patrick donkere tijden mee. “Op straat gelden andere wetten. Je hebt geen huis, geen vaste slaapplek, geen inkomen. Ik ging van de ene kliniek naar de andere om af te kicken. Ik heb alle gevangenissen van Nederland van binnen gezien. Tijdens mijn leven op straat ben ik over veel grenzen gegaan. Verder dan je kan bedenken. Dat doet iets met je zelfvertrouwen. Omdat ik me schaamde, kon ik niet eerlijk en open zijn. In die klinieken vertelde ik nooit alles. Tja, dan kunnen die mensen je ook niet goed helpen. Daarom herstelde ik niet en bleef mijn leven zich op straat afspelen.”
Eigenwaarde
Vijf jaar geleden kwam Het Rotterdam Project op het pad van Patrick. Dat tv-programma ging uit van Housing First. “Ik kreeg ineens een eigen huis. Een plek waar ik mijn hoofd kon neerleggen op een eigen kussen in mijn eigen bed. Ik kon douchen, had mijn eigen spullen en kon een ei voor mezelf bakken. Ik had ineens iets dat van mij was. En daarmee iets van eigenwaarde. Dat betekende veel voor mij.”
100% open en eerlijk
Patrick kreeg de kans om te herstellen van zijn verslaving in een kliniek in Zuid-Afrika. Hij stond niet direct te springen om te gaan, vanwege eerdere ervaringen. “Altijd als de begeleiding in een kliniek klaar was, stond ik er weer alleen voor in de echte wereld. Dat vond ik moeilijk en viel dan terug.” Toch ging Patrick naar Zuid-Afrika en besloot het serieus te nemen. “Ik kreeg een sponsor. Iemand die er altijd voor je is. Ook als het moeilijk gaat. Zo’n sponsor had ik nog nooit gehad en dat maakte een enorm verschil.” Eén ding weet Patrick nu zeker: “Herstellen kan je niet alleen. Dat hoeft ook niet. Als je maar open en eerlijk bent. En dat ben ik in Zuid-Afrika voor het eerst voor de volle 100% geweest. En dat ben ik nog steeds.”
Wat als het wél lukt?
De openheid en eerlijkheid heeft Patrick veel opgeleverd. Hij is afgekickt. Hij heeft een eigen bedrijf en werkt als fotograaf. Hij heeft een fijn thuis, waar hij woont met zijn vrouw en hun zoontje van 3 jaar. “Nooit gedacht dat ik dit mooie leven kon leiden. Toch is het gelukt. Stel jezelf daarom altijd de vraag: Wat als het wél lukt? Het gaat om die ene procent kans. Daar moet je voor gaan. Je moet het dóen. Open durven zijn. En vragen durven stellen. Er zijn geen domme vragen”, sluit Patrick zijn verhaal af, terwijl hij de ademloos luisterende zaal de kans geeft om hem vragen te stellen.
Zoveel mogelijk teruggeven
Er worden heel wat vragen gesteld. Bijvoorbeeld of hij zelf sponsor is. Patricks antwoord daarop is een kort en krachtig “nee.” Hij legt uit waarom niet. “Als ik mensen spreek met een actieve verslaving, dan komt het gebruik te dichtbij. Bij mij en bij mijn omgeving. Dat wil ik niet. Ik vind dat moeilijk en kan het er niet bij hebben.”
Patrick kiest ervoor om op zijn manier zoveel mogelijk terug te geven aan de samenleving. Bijvoorbeeld door als spreker zijn verhaal te vertellen. Zoals vandaag in Ommoord. “Ik vind het belangrijk dat mensen beseffen dat ze niet alleen zijn. Dat ze weten dat er altijd een weg terug is. Dat het nooit te laat is om te denken: Ik wil dit niet meer. Voor die mensen wil ik de schakel zijn in de weg terug. Dat geeft mij veel voldoening en het gevoel dat ik ertoe doe.”
De juiste keuzes maken
Met een mooi applaus wordt Patrick bedankt voor zijn verhaal tijdens de bijeenkomst die werd georganiseerd door de medewerkers van Pameijer crisisopvang Bolkruid. Shirrina Jonathans legt uit waarom ze dit hebben gedaan: “We wilden dit verhaal laten horen aan de jongeren die in onze crisisopvang komen. Hun verhalen zijn meestal niet zo heftig als dat van Patrick. Maar ze lopen wel het risico om die kant op te groeien. Simpelweg omdat ze de verkeerde keuzes maken. We hopen dat Patricks verhaal ze inspireert om de juiste keuze te maken. Daarom hebben we dit gedaan.”